"(...) Varlığı kendisinden (el- vücûd mâ li'ş-şey' min zâtih) ve varlığı başkasından (el-vucûd min gayrih; lâ kıvâm lehû binefsih) ayırımına giderken Gazzâlî, zorunlu ve mümkin varlık kavramlarına açık biçimde atıfta bulunmaktadır. Varlığı başkasından olanın zâtına yani mahiyetine nispetle sırf yokluk olduğunu, mevcûdiyetinin ancak varlığını borçlu olduğu Varlığa nispetle ileri sürülebileceğini öne süren Gazzâlî, buradan itibaren İbn Sinâcı terminolojiden uzaklaşmaya başlayarak mümkün varlığın ontolojik bir gerçekliğinin olmadığını iddia eder. (...) Sonuç olarak Gazzâlî'ye göre Gerçek Varlık Allah'tır (fe'l-Mevcûdu'l-Hak hüve'llah te'âlâ). Tıpkı Gerçek Nûr'un Allah olması, ondan başka nûrların yalnız ve yalnızca mecâzen nûr adını alması gibi... (...)" 

amazon.com.tr'deki Bunuokudunmu dükkanından satın almak için tıklayın.

"Bir yanda mevcudatı O'nunla görenler, diğer yanda O'nu mevcudat ile görenler söz konusudur. İlk grup 'sıddîklar' derecesinden olup müşâhede ehlidir. (...) Ötekiler ise istidlâl sahibi râsih bilginlerdir. Aklî istidlâl ehli olan bilginler kesretin basamaklarından vahdetin zirvesine doğru akıllarıyla yükselirlerken kesret âlemini oluşturan mevcud ...

"(...) Normal bir iletişim için lafızların anlamı herkes için ortak bir anlamayı mümkün kılacak şekilde vaz edilir. Oysa tasavvufî tecrübeyle ulaşılan anlamlar, bırakın bedenî güçlerden soyutlanmayı, bizâtihî kendinden gâib olanların ulaşabileceği anlamlardır. Nasıl aklî anlamlar vehim gücüyle, vehim idrakleri hayal gücüyle, hayal formları duyu  ...

"Akkach'ın Gazzâlî'den yaptığı alıntı şudur: 'Tıpkı mühendisin bir eve ait yapı planını beyaz kâğıda çizip (yusavviru) daha sonra bu örneğe göre onu varlığa çıkarması (sümme yehrucuhâ ile'l- vücûd 'alâ vefki tilke'n-nüsha) gibi göklerin ve yerin Yaratıcısı da başlangıcından sonuna kadar âlemin örneğini Levh-i Mahfuz'da yazmış, daha sonra da onu ...

"(...)Gazzâlî, Mi'yârü'l- 'ilm(Bilginin Kriteri) adlı mantığa dair ünlü eserinin mukaddimesinde bu kitabı iki amaçla yazdığını beyan etmektedir. İlki daha genel ve daha önemli olup gerek 'aklî' ve gerekse 'fıkhî' olsun teorik bilimlerin(el-ulûmü'n-nazariyye) hepsi için geçerli olan bilgi kriterlerini ortaya koymaktır. Bu bolümde Gazzâlî, yöntemi ...

"(...) 'Mişkât' gibi bir son dönem eseri olan 'el-Munkızu mine'd-dalâl'den öğreniyoruz ki, Gazzâlî'nin bazı aşamalarda bedeli entelektüel bunalımlarla ödenmiş olan hakîkati arayış serüveni, tasavvuf ehlinin temsil ettiği ahlâk ve dolayısıyla hakikat doktrininin bu yöndeki iddiaların 'en iyisi' olduğu sonucuna ulaştığında da bu hiçbir tereddüt iç ...

"(...) Allah güzeldir ve güzeli sever'(Müslim, İman 147) hadis-i şerîfini zikreden Gazzâlî Allah'ı güzel olan Zâtı nedeniyle sevmenin garazsız ivazsız bir sevgi olacağı imasında bulunur. (...) Güzelliğin duyu ve hayal algısının ötesinde soyut bir anlamı vardır ve asıl estetik algı bu güzelliğin farkına varmaktır. (...) Gazzâlî'ye göre 'her şeyin ...

(...) Duyulur nesnelerden, imgesel formlara, imgelerden vehmin mütereddit yargılarına, buradan nazarî aklın soyutladığı kavramsal gerçekliklere ve nihayet doğrudan doğruya müşâhede edilen nûrânî hakîkatlere kadar bu perdeler fiziğe yaklaştıkça karanlık, metafiziğe yaklaştıkça aydınlık derecelerini ifade eder. (...)"

"(...) Ârifin zâhidâne bir hayat yaşaması kendisini hakikati araştırma yönelişinden uzaklaştıracak dünyevî ilgilerin olumsuz etkilerinden kurtulmak, hakikat idealini en yüksek değer olarak benimsemek gayesini güder. Ârifin ibadetten güttüğü amaç ise gerek arzu gücünün gerekse mütehayyile ve vehim güçlerinin, aklî ve manevî hayatını metafizik hak ...