1961 Anayasası, Diyanet İşleri başkanlığına verdirilen "Anayasa dinimize uygundur"56 "fetvasıyla" 9 Temmuz 1961'de referanduma sunulur. Arka planda "merkez"in iktidarı daima kontrol altında tutacağı her türlü önlem titizlikle alınmıştır. Fakat, "eski tek parti düzenine dönülmesinden korkan"57 halk, büyük oranda vitrine aldanmaz ve aleyhinde faaliyetlerin yasaklandığı lehine konuşma ve yazıların serbest bırakıldığı bir tanıtım döneminin sonunda gidilen referandumda %38.3lük oy oranıyla Anayasa'yı reddeder. Referanduma katılmayanların oranı ise %17'dir. Her ne kadar bu oylar Anayasa'nın kabulunu engelleyemese de, halkın jakoben yöntemlere tepkisini göstermesi açısından büyük önem ifade eder.
56-Cem, Türkiye'de Geri Kalmışlığın Tarihi , s.416
57-Ahmad, Modern Türkiye'nin Oluşumu, s.182
Esere İlişkin Diğer Alıntılar
Cumhuriyetin Tarihi
Ahmet Cemil Ertunç - Celaleddin Vatandaş
Arapça ve Farsça kelimelerin atılmasıyla gelinen safha ise çok ilginçtir. Gelinen süreci göstermesi açısından 3 Kasım 1934 yılında İsveç veliahdı Prens Gustaf Adolf Çankaya'da ağırlandığı zaman Prens'e karşı Mustafa Kemal'in yaptığı konuşma bunun önemli bir örneğini teşkil eder: "Avrupa'nın iki bitim ucunda yerlerini berkiten uluslarımız, ataç ö ...
Cumhuriyetin Tarihi
Ahmet Cemil Ertunç - Celaleddin Vatandaş
Beş yıl önce, İslamîn gurur verici ama dert dolu liderliğinden vazgeçmeye karar veren Türk Devleti, takip eden devrimlerle İslam dininden kopmasını tamamladı. Fakat, Türk halkı Alparslan'ın Malazgirt'te Bizans İmparatorunu esir ettiği günden beri kendilerinin ve düşmanlarının kanlarını su gibi akıttıran inancı unutacak gibi görünmüyor.
T ...
Cumhuriyetin Tarihi
Ahmet Cemil Ertunç - Celaleddin Vatandaş
...İşte bu gazete ve dergiler, balolarda sembolleşen hayat tarzının boy boy reklamını yapacak, baloları büyük bir övgüyle halka takdim ederler. Ancak ne var ki, iktidarın sesi olan gazete ve dergilerin "Gazi Hazretlerinin Orman Çiftliğinde dün akşam verdikleri, büyük, muhteşem balo, kadın ve erkek çok seçkin ve kalabalık bir davetli kitlesinin h ...
Cumhuriyetin Tarihi
Ahmet Cemil Ertunç - Celaleddin Vatandaş
...Konuyla ilgili olması ve oluşan durumun mahiyetini ifade etmesi açısından Birinci Tarih Kongresi'nde yaşanan bir tartışmayı ve diğer bazı olayları hatırlamakta yarar var. Bunun için öncelikle Kongre'de hakim olan havayı yansıtması ve dile getirilen görüşleri örneklemesi açısından şu iki konuşmada dile getirilen görüşleri zikretmekte yarar var ...
Cumhuriyetin Tarihi
Ahmet Cemil Ertunç - Celaleddin Vatandaş
Ulan öküz Anadolulu; sizin milliyetçilikle, komünizm ile ne işiniz var? Milliyetçilik lazımsa bunu biz yaparız. Komünizm gerekirse onu da biz getiririz. Sizin iki vazifeniz var: Birincisi çiftçilik yapıp mahsul yetiştirmek. İkincisi, askere çağırdığımızda askere gelmek…
Nevzat Tandoğan (Ankara Valisi)
Cumhuriyetin Tarihi
Ahmet Cemil Ertunç - Celaleddin Vatandaş
...Gerçekleşen değişim hem "merkez"i temsil eden devletçi seçkinler ve hem de "kenar"ı temsil eden halk açısından olağanüstüdür. Bunun halkta bulduğu yankıyı ifade etmesi açısından Anadolu'nun ücra bir köşesinde yaşanan şu olay ilginç ve önemli bir örnek teşkil eder: Çankırı'nın Şabanözü ilçesindeki seçim faaliyetleri sırasında bir CHP milletvek ...