'Yeniçağ dindışı Batı Avrupa medeniyeti'nin merkez kültürü, Fransızlarınkidir. Mezkûr medeniyetin felsefîleşmesi öncelikle Fransız filosof-bilimadamı Rene Descartes'ın işidir. Bu noktadan itibâren Fransa, kültür öncülüğünü İngiltereye kaptırmıştır. Descartes'ten sonraysa, Fransadan artık, sistem kurucu filosof-bilimadamı çıkmamıştır. Nıhâyet, Ye ...
Felsefe Kategorisindeki Alıntılar
Çağdaş İngiliz-Yahudi Küresel Medeniyeti
Şaban Teoman Duralı
"İsrailliliğin bilinci olumlu olmaktan ziyâde olumsuzdur", diyor Edward Said. "Aslında, İsraillilik, Yahudi olmak demektir. Ne var ki imkânsız değilse bile, Yahudi olmağı açıklamak olağanüstü müşkil bir iş olsa gerek; zirâ olumsuzluklardan ibârettir: Arap değilsiniz, Müslüman değilsiniz, yabancı (İbr goyiş) değilsiniz, kısacası 'değiloğludeğilsi ...
Fikirler Tarihi - Ateşten Freud'a
Peter Watson
İsrailoğullarına göre, ruh hiçbir zaman incelikli bir düşünce olarak geliştirilmemiştir. İsrail Tanrısı, Adem’i ‘adamah’tan, çamurdan oluşturmuştur ve sonra bir ya da “yaşayan varlık” olması için “ona yaşam soluğu” üflemişti. Nephesh Akkadca napistu sözcüğüne benzer ve kanla, ölümde kuruyan “yaşam tözüyle” ilişkilidir. İbranilerin ölümden sonra ...
Çağdaş İngiliz-Yahudi Küresel Medeniyeti
Şaban Teoman Duralı
Latincede cultus yahut cultura, toprağın sürülüp işlenmesi, ürün vermeğe hazır hâle getirilmesi demektir. Anlam genişlemesiyle cultura toplum varlığı olarak kişinin, toplumsal -eğitim, öğrenim, öğretim- yoldan kendisi ile toplum çevresini öğrenip anlaması, doğal ortamını da işleyip yaşanabilir duruma sokması biçiminde anlaşılmıştır. Toplum varlı ...
Batı Düşüncesi Tarihi
Richard Tarnas
Modern-öncesi dünya, spritüel, mitik, teistik ve insanî bakımdan anlamlı diğer kategorilerle doluydu; fakat bunların hepsi de, modern algı tarafından antroposentrik/ insanbiçimli yansıtmalar olarak nitelendirildi. Zihin ve madde, psişe ve dünya ayrı gerçeklikler olarak görüldü. Teolojik dogma ve animistik hurafeden bilimsel olarak özgürleşme, be ...
Tarih Boyunca İlim ve Din
Abdülhak Adnan Adıvar
...Bütün orta zamanların ilmini, felsefesini, ilahiyatını hatmeden zavallı Faust, köhne, tozlu kitaplarının arasında ilminin kendisine hiçbir bilgi, hiçbir kuvvet temin edemediğini görüyor; rönesansın başlangıcında bütün düşünebilen insanların bir timsali oluyor. Filhakika bu devrin başlangıcında ilahiyat ile karıştırılmış Aristo felsefe ve ilmi ...
Düşünmek Ne Demektir?
Martin Heidegger (Çev: İlhan Turan)
Mesela, yüzmenin ne "demek" olduğunu hiçbir zaman yüzme hakkında yazılmış bir makaleden öğrenmeyiz. Yüzmenin ne olduğunu bize ancak akıntıya atlamak söyler. "Düşünme ne demektir? sorusu hiçbir zaman, düşünme hakkında bir kavramsal belirleme veya bir tanım öne koyarak ve onun içeriğini gayretle yayarak cevaplanamaz. Biz dersin devamında düşünme ü ...
Ahlâkiliğin Doğası
Ömer Türker
Söz konusu var ve bir oluş durumunun idrak eden öznede ortaya çıkardığı ilk sonuç, varlık ve birliğin anlamlarının kavranmasıdır. Varlık ve birlik anlamlarının ise birincisi içsel ikincisi dışsal olmak üzere iki tür idraki vardır. İçsel (vicdânî) idrak, kendi varlık ve birliğini idraki iken dışsal idrak, kendisi dışındaki nesnelerin varlık ve bi ...
Felsefe Parçaları ya da Bir Parça Felsefe
Soren Kierkegaard (Çev. Nur Beier)
Öğrenci hakikatten yoksun olduğunda (ve aksi takdirde tabii Sokratik görüşe geri döneriz), ama buna rağmen insan olduğuna göre ve şimdi de koşulu ve hakikati elde edince, elbette ilk defa insan olmaz, zira zaten öyleydi; lakin başka bir insan olur, ama sanki daha evvelce olduğu nitelikte bir başkası olmuş gibi alaycı bir anlamda değil; ya da şöy ...