Hz. Peygamber'in semavi yolculuðu anlamýna gelen miraç, Müslümanlarýn pek çok yönden ele aldýklarý bir mesele olsa bile, sûfîler için evvelemirde insan-Allah iliþkisini izah eden bir mesele olarak tasavvur edilmiþtir. Özellikle afak-enfüs kavramlarýyla izah edilen Allah'a yolculuk en iyi ifadesini miraçta bulur. Bu itibarla miraç bir kýsmý afakta bir kýsmý enfüs âleminde gerçekleþen yolculuk olarak sûfîlere geniþ bir bilgi ve yorum alaný açmýþtýr. Öte yandan miraç 'yükselmek' demektir. Tasavvufun gayesi süfli âlemden yükselerek ulvi âleme ermektir. Bu anlamýyla miraç insanýn ahlakî yolculuðunu ve bu süreçte ulaþtýðý makamlarý anlatan bir hadise olarak yorumlanmýþken Ýbnü'l Arabî ve takipçileriyle kemâline ulaþan nazari tasavvuf geleneðinde miraç insanýn epistemolojik sýnýrlarýný izah eden 'çerçeve' olarak kabul edilmiþtir. Bu itibarla Muhammed Lutfî'nin (Alvarlý Efe) Divan'ýnda miraç bahsi, nazari tasavvufun ele aldýðý þekliyle, tevhide ulaþmanýn yolu olarak tahlil edilmiþ, nazari tasavvufun nefsin terbiyesi ve kemaliyle ilgili izahlarýyla baðdaþtýrýlmýþtýr.

amazon.com.tr'deki Bunuokudunmu dükkanýndan satýn almak için týklayýn.

Evvel kadimden geldim yer gök yaratýlmazdan
Arþ kürsü levh ü kalem hiç dahi anýlmazdan

Bu beyit insanýn hakikatei bakýmýndan ilk olmasýyla âlemde zuhur eden son varlýk olmasý arasýndaki iliþkiyi anlatýr. Vahdet-i vücûdu benimseyen sûfîler, bu tezada büyük önem vermiþ, ilk olmak ile son zuhur etmek arasýndaki iliþkileri izah etmiþle ...

Tasavvufun bu tavrý modernleþmeyle birlikte devam ederek, tarikatlar aracýlýðýyla günümüze kadar devam edegelmiþtir. Bu itibarla tasavvufta ortaya çýkan zahitlik ve tevekkül anlayýþýnýn, Ýslam toplumunun geri kalmýþlýðýnýn sebebi olduðu hakkýndaki eleþtiriler en azýndan tasavvuf teorisiyle çeliþik sayýlabilir. Tasavvuf geçmiþte ve günümüzde bir ...

Hiç kuþkusuz aþk da önce bir insani duygu þeklinde baþlar, lakin bütün öteki düþüncelerin duygulardan tecerrüt etmesi gibi tecerrüt eder ve insaný aþan bir anlama doðru evrilir. Sadece aþk deðil! Ýnsanýn her soyut düþüncesi böyle bir yol takip eder. Çaðýmýzda tasavvuf metinlerini la-dinî metinler haline getirebilmek için önce metinlerin 'aþk' me ...

Þöyle bir soru sorabiliriz: Aþk bir terimdir, daha doðrusu bir duygunun veya halin ismidir. Acaba bir isim olarak aþk neyin alameti ve neyin perdesidir? Böyle soruyoruz, çünkü bir isim bize bilgi verirken ayný zamanda baþka bir þeyi de perdeler. Baþka bir ifadeyle bize neyi öðretir, neyi saklar gözümüzden? Sûfilerin bu kavramla neyi kastettikler ...

Platon "Bilgisizlik kötülüktür" derken bilgiyle eylem arasýnda zorunlu irtibat kurmuþ, ancak buradan 'seçkinci' bir bilgi görüþü inþa edebilmiþti. Dinler ise vicdan, irade gibi insanýn eyleminde belirleyici baþka amillere atýf yaparak Platon'un düþüncesinde bilginin mukabili olan iman ile amel arasýndaki iliþkiyi zorunlu saymayarak, günaha 'imka ...

Asr-ý saadetin 'cahiliye' asrý dediði devri nasýl gördüðünü anlamak bütün asýrlar arasýnda Ýslam'ýn ne yaptýðýný anlamamýz bakýmýndan kayda deðerdir. Ýslam için esas mesele Allah'a imandý. Her þeyin merkezinde Allah'a iman vardý ve bu iman hayatýn maksadýydý. Ýlk ayet-i kerimede dile getirilen "Yaratan Rabbinin adýyla oku" düsturu tam da bunu an ...

"Ölmeden önce ölmenin timsali" Hýzýr, sûfîlerin menkýbelerinde sýkça atýf yaptýklarý biridir. Ýbnü'l Arabî'nin "Hýzýr nasýl Hýzýr oldu?" sorusuna verdiði cevap tasavvufun nasýl bir hizmet ve iþ ahlâký geliþtirdiðini anlamamýzý saðlayacak bir cevap olduðu kadar tasavvufun herhangi bir meseleyi 'pratik' bir gayeyle ele alýþýný da gösterir. Bu ceva ...

"Naslarda sýrat-ý müstakim, þeriat, tarikat þeklinde zikredilen doðru yol, ana yol gibi kavramlar sürekli insaný maksada götürecek araçlarý ve bunun için gerekli ahlaklanmayý anlatan kavramlardýr. Gaflet ise dalalet, hayret ve cehaletin ortak vasfýdýr: durumun vahametinden habersiz kalmak!" (s.141)

"Tasavvuf tövbe ile baþlar: ilk makam t ...