Dergâh Yayýnlarý Yayýnevine ait Alýntýlar

Ýnsanýn kendisinden bahsetmesi için dýþ sebep bulmaya, haricî bir muharrik güç aramaya lüzum yok. Zaaflarýný örterek, faziletlerini öne çýkararak görünür, güzel, güven telkin eden bir portre ortaya çýkarmasý için de... Kiþinin daha ziyade karþýsýndakinin kusurlarýna odaklanan iç donanýmý, özgüven tabiatý, kendini savunmaya müheyya kýskanç meleke ...

Tanpýnar'ýn "Günlükler"i yayýmlandý. Kitabý okurken içime zehir yeþili bir acý çöreklendi. O kadar sevdiðim, saygý duyduðum bir insanýn özel hayatýna vakýf olunca, gayrý ihtiyari "Bu mu koca Tanpýnar?" demiþim. Karþýmda bir zavallý var. Kelime yersiz ve kaba kaçtý. Çaresiz daha uygun. Ýnsan üzülüyor. Türkiye'nin önde gelen üç beþ fikir ve sanat ...

Asrýmýzýn parýl parýl parýldayan teknik ýþýklarý karþýsýnda duyulan aþaðýlýk duygusu gözlerde maddeyi putlaþtýrdý. Ruhî ihtiyaçlarýn deðerini inkâr edenler, affedilmez bir vehim yüzünden ve öylesine bir anlayýþsýzlýkla, onu maddenin ihtiyaçlarýyle karþýlaþtýrdýlar. Din ve ahlâk ile makinadan hangisinin daha deðerli olduðunu anlamak için, bunlarý ...

Samimiyet ilerleyince Ruhi bu iki fakir çocuðu yemeðe götürmeye baþladý. Tabi burasý küçük yer. Görüldü, haklarýnda dedikodu yapýlmaya baþlandý. Ýþ okul müdürüne intikal etti. Ruhi:

- Bu iki çocuk çok kabiliyetli, ilgilenirsem ilerde çok iyi ressam olurlar, diyordu.

Okul müdürünün bu laflara karný toktu.

- Burasý küçük ye ...

Abdülaziz Bekkine Efendi Zeyrek’te Ümmü Gülsüm Camisi’nin imamý idi. Mütevazi bir maaþý var. Rivayetlere göre onu da fakir fukaraya daðýtýrmýþ. Dergâhýna ev baðýþlamak için gelenlere “ben caminin meþrutasýnda oturuyorum, baþýmýzý sokacak bir yerimiz var, siz o evi sýðýnacak yeri olmayan fakir fukaradan birine verin” dermiþ. Ev halkýnýn iaþesi iç ...

Musallada bir tabut, yeþil örtü üstünde, yapayalnýz.

Ýkindi okunmuþ, namaz kýlanlar camiye girmiþ, kýlmayan kalabalýk cami duvarýna yanaþýp saçak altýna sýðýnmýþ.

Alafranga bir muhit ama gelin durumu izah edin. Erkekler cami duvarýnda, kadýnlar þadýrvan altýnda. Haliyle haremlik, selâmlýk olmuþ.

Böyledir.

Kenarýn ...

Genç muallim ertesi sabah köyü terk eden erkadaþlarýný selametlerken, çantasýndan çýkardýðý dilekçeyi onlara vermiþ "Bunu vilâyet maarif idaresine verin. Ben burada ilkokul öðretmeni olup kalacaðým. Dileðimi kabul ederler zannediyorum. Alacaðýnýz cevabý tez bana bildirin. Ben burada kalýyorum arkadaþlar... Size uðurlar olsun!" demiþti. Her ne ka ...

Hacca gidip yiyip, içip, eþe dosta hediyeler alýp, bu arada haliyle haccýn þartlarýný da yerine getirip, ama manevi olarak bir menzil geçmeyene ben ne diyeyim.

Aslýný ararsanýz bu insan nefsi ile ilgili bir þey. Ha bir lüks otel istiyorsunuz, ha otobüse binmek için öteki hacýlarla kavga ediyorsunuz, ha gökdelenin katlarýný sayýyorsunuz, ...

Ýlâhî neþveden tatmak istersen benim senin lâfýndan geç. Eþyayý boþuna adlandýrma; varlýklara varlýk verme. Sen bir resim seyrediyorsun, kendin de o resmin içindesin. Gören gözle bir baksana! Topraklardan fýþkýran ilâhî neþvedir, yýldýzlardan yaðan da o. Geceden gündüzü çýkartan da, Tûr'da peygamberiyle yüzyüze gelen ilâhî neþve deðil midir? Kok ...

Derken kuyruk sokumumda bir sýzý, içim ürperiyor, ne oldu

Olan þu: Þu civcivler var ya, þu civcivler Aralarýnda bir garip, zayýf, belki de topal biraz öyle biri var Ýþte onu gözlerine kestirmiþ öbür besililer ve týrnaklarý saðlam olanlar inanýlacak gibi deðil ama böyle Bu civcivler nasýl bir ananýn evladý olmalýlar, metal bir ananýn Acab ...

Cami kürsüsündeki vaiz, minberdeki hatip bile  "Ýslâm terakkiye mani deðildir" diyor. Acaba ne demek istiyor? Birileri "Ýslâm akýl-mantýk dinidir" dediði zaman bundan çokça kiþi rahatsýzlýk duymuyor, dahasý rahatsýzlýk duymasý gerekenler de bunu söylüyor.

Ne demek akýl-mantýk dini? Din týpký bir insan gibi doðru çizgi üzerinde çocukluk, ...

Siyaset çirkefti. Ýnsanlarýn birbirini yediði, insanlarýn alýnýp satýldýðý yerdi. Doðru. Ama þurasý var; buna da bir haysyet kazandýrýlamaz mýydý? Ýþte Hüseyin Avni Bey. Siyaset meydanýnda halvet-der-encümen olamaz mýydý? Sonra nedir bu küçük çýrpýnýþlar? Bu kendinden baþkasýný yok saymalar. Dýþarýda akýp giden bir hayat var. Hayýr, ona büsbütün ...

Ben, daha mektebe baþlamadan önce karþýmýzdaki evde oturan Hoca Efendi'yi kafes arkasýndan gözetlerdim. Sabahýn belirli bir saatinde ilk acý kýrmýzýlýðý solmuþ aþý boyalý, iri halkalý kapýsýnýn bir kanadý açýlýr; toprak, basýk avlunun iç loþluðu arasýnda beyaz, dardaðanî sarýðý belirir belirmez, yanlarýný çember usulünde aldýrdýðý halde güya yat ...

Ýnsanlar nereye gittiklerini biliyor mu acaba? Nereden gelip nereye gittiklerini. Duran çocuk; þunu bil ki, iþte bu yollar, bu arabalar, bu sel olmuþ akan sarý kýrmýzý ýþýklar arasýnda âdemoðlu bu sorunun cevabýný unuttu. Hatýrlamak da istemiyor. Hatýrlamak isteyenleri tersliyor, saf dýþý býrakýyor. Amaan... Boþver. Ne demiþ köylümüz: Sür eþþeði ...

Aþk imamdýr bize gönül cemaat

Kýblemiz dost yüzü daimdir salât

Dost yüzün göricek þirk yaðmalandý

Anýnçün kapýda kaldý þeriat

Gönül secde kýlar dost mihrabýnda

Yüzün yere vurup kýlar münacat

Münacat gibi vakt olmaz arada

Kim ola dost ile bu demde halvet

Þeriat eydür sakýn þartý býra ...

Haydarpaþa'dan karþý yakaya baktý. O kadar baktý ki yorulup merdivenlere oturdu.

Martý sesleri ve deniz kokusu.

Cibali'yi, çocukluðunu, babasýný, Haliç'i, Semiramis'i, sahneye ilk çýkýþýný, ilk çaldýðý parçayý neler, neler, neler...

Ýstanbul ne söze sýðar, ne yazýya. "Neler çeker bu gönül söylesem þikayet olur" Bunu beste ...

Gerçek bir müslümanýn yaþantýsý ve tavrý ile fikirleri arasýnda bir boþluk, bir tezat, hele bir uçurum olur mu? Bu ciddi bir sorudur. Fakat modernleþme döneminin getirdiði kýrýlmalar, sapmalar, âcil çözüm arayýþlarý, pratik ve pragmatik yaklaþýmlar, içinde bulunulan þartlarýn ve hâlet-i ruhiyelerin icbar ettiði yöneliþler... bu ciddi sorunun büt ...

Ama mesele muhalif olaný, karþý tarafý saf dýþý etmek, itibarsýz kýlmak olduðunda "irtica" kalýbý her zaman iþe yarar bir kalýp olagelmiþtir. Cumhuriyet döneminde Terakkiperver Cumhuriyet Fýrkasý ile Serbest Cumhuriyet Fýrkasý da "irtica" ithamýyla mahkum edildi ve kapatýldý. Bugün herkesin bildiði gibi bu partiler, tekpartili yýllarýn Halk Part ...

Hayat; iþ, bar-bira, ev, televizyon arasýnda sýkýþýp kalmýþ donuk bir fotoðraf. Bu donuk kareyi harekete geçirmek için bütün bir yýl çalýþýyor, özlemle tatil ipini çekiyorlar. Bir turizm þirketinin düzenlediði tura katýlýyorlar. Genellikle güneþ-deniz-kum-içki-seks paketini seçiyorlar. Hani ne derler "çýlgýnca eðleniyorlar". Bana kalýrsa bu "eðl ...

Doðrusu istenirse ben de Saat Evleri'ni kendim yapmayý istemiyordum. Benim merakým, zevkim insan ruhunu öðrenmekti. Herkes benim gibi mi, yoksa biraz farklý mý? Bunu öðrenmek için ýsrar ediyordum. Hayýr, onlar da benim gibiydi, hatta daha beterdiler. Hiç þüphe etmeden hodbindiler. Umumun parasý sarf edilirken o kadar cömert, hasbi, kayýtsýz þart ...

Hakikat güneþine götüren yol, dosdoðru, dümdüz bir yoldur. Lâkin insanlar içinde bu yolun yolcusu azdýr da karmakarýþýk, dolambaçlý yollarýn yolcusu çoktur. Ve bu yollarýn üstünde yüzlerce kafile birbirleriyle yarýþmaktan hiç usanmayacaklardýr. Halbuki düz yol, aydýnlýk yol, saadetin ve gerçek zaferin yoludur. Kalbe çevrilen gözlerin ilk bakýþta ...

Asýrlara hükmederek gelen meþru ve baþarýlý bir telif tarzý ve yaygýn bir ilmî faaliyet türü, XIX. ve XX. asýrda nasýl hantal, gayrýmeþru, güven telkin etmeyen, geliþigüzel ve zayýf bir alan haline ge(tiri)lebilmiþtir? Batý Avrupa'daki ilim-bilim anlayýþýnýn deðiþmesi, bilgi-güç iliþkisi, her þeyi tahakkümü altýna alan ilerleme fikri, hümanizm, ...

Medeniyetimizi oluþturan manevi dinamiklerin dýþa dönük, zahirî bir zenginlik ve geniþlemeyi deðil; içe dönük bir derinlik ve yüceliði hedef aldýðýný biliyoruz.

Bu bir bakýma zahire nispetle bâtýný daha kýymetli kýlýyor.

Ýlke böyle konulunca, medeniyet unsurlarý da bu ilkelerden neþet eden nispetlere, geliþmelere, biçimlere ulaþý ...

Ezan-ý Muhammedî okundukta Ýsrafil aleyhis'selam Sûr'u üfüre(yor) deyü ve abdeste kalkarken kabrimden kalkýyorum deyü, camiye giderken mahþer yerine gidiyorum deyü, müezzin ikamet (kamet) edip cemaat saf saf olurken bu insan(lar) mahþer yerinde yüz yirmi saf olup seksen safý bizim peygamberimizin ve kýrk safý sâir peygamberlerin ümmetleri olsa g ...

Herkesin herþey hakkýnda bilgisi deðiþiyor. Kimine az gelen öbürüne çok geliyor. Birine güzel görünen baþkasýna çirkindir. Birisine uzakta sanýlan bir baþkasýnýn ta yanýnda duruyor. Bir insanýn sevdiðini öbürü zem ediyor... Bir kalbin merhametle eridiði nesne baþkasý için kin kaynaðýdýr. Bir zümrenin alkýþlarý karþý zümreye matem teraneleri hali ...

Neden namütenahiden haber alan Büyük Hakîm, "bildiðimi bilseydiniz gülmez aðlardýnýz" diyor? Neden "kendini bil" sözünü Sokrat hareket kaidesi edinmiþti? Hepimiz bazý þeyler biliyoruz ve en çok bilenler, insanlar hakkýnda çok tecrübesi olan diplomatlarla insan münasebetlerinin her türlüsüne vakýf olan tüccarlardýr. Buna raðmen içimizde en bedbah ...

"Ne meclistir bu kim bir kâseden bin neþve peydâdýr".

"Duyar duymaz vurulduðum bu mýsranýn kime ait olduðunu bilmiyorum, Divan edebiyatý mütehassýslarýna da sormadým. Varsýn herkes kendi tanýdýðý ve neþvelendiði bereketli meclis(ler)e nisbet eylesin. Benim için olsa olsa Nurettin Topçu'nun ne yazýk ki çok az bulunabildiðim meclislerine i ...

Bu kitapta tesadüf edeceðiniz zevat hakkýnda hatýra-deneme metinleri kaleme almanýn benim için vazife diyebileceðim bir tarafý var. Onlar, kaderin sevkiyle tanýdýðým, bilgi ve görgü itibariyle istifade ettiðim, dünya tasavvurlarý hakkýnda fikirler ve intibalar edindiðim, bir ilmî ve fikrî çabanýn nasýl yürütüleceðiyle alakalý tutamaklar yakaladý ...

Çaðdaþ Türk düþüncesinin problemleri kadar imkânlarýna ve zenginliklerine de iþaret etmeye çalýþan bu araþtýrmanýn gerçekleþtirilmiþ iki dar amacý var: Biri II. Meþrutiyet'in ilk yýllarýnda, felsefe grubuna dahil ilim dallarý baþta olmak üzere modern bilimlere ait terimlerin Türkçede nasýl karþýlanabileceði problemi üzerinde çalýþmak, tercüme-te ...

"Allah'ýn talihli kullarýndan biri olmalýyým. Ýstanbul'a geldim geleli Sultanahmet ve civarýnda çalýþýyorum. Ýstanbul'un kalbini dinliyorum yani." (s.15)

"Güzel bir þeyle karþýlaþtýðýmda aklýma ilk düþen; sevdiklerimi aramaktýr." (s.21)

"Ýlk ve orta öðretimde biz çocuklara insanýn tabiatla mücadelesi öðretilmiþti. Ve tabiatý yene ...

Büyük atamýz Yavuz Sultan Selim'i ilme âlime hörmetini ifade eden pek meþhur bir hadiseyi de anlatmak istiyorum. Yavuz Mýsýr'ý aldýktan sonra bu ülkenin idaresini bir Kölemen'e teslim ederek Ýstanbul'a dönüyordu. Ordu, Adana civarýnda yürürken, Padiþah kendisinin sol tarafýnda at üstünde giden, Sinan Paþa'nýn Mýsýr'da düþman tarafýndan katledilm ...

Her dinin esasýnda ilâhî iradeye iþtirak ve ona teslim oluþ vardýr. Bu halin gerçek gayesi, ruhun yükseltilmesidir. Buna ahlâklýlýk denir. Bütün dinler, insanlarýn ahlâkýný yükseltmeye çalýþmýþlardýr. Ahlâkta ise pek çok dereceler ve sonsuz basamaklar vardýr. Hayýrlarýn sayýsý sayýlmayacak kadar çok ve üst basamaklarý alçaklardan bakanlara görül ...

Her þeyden önce asýrlardýr birçok dinî, etnik ve coðrafi farklýlýðý problemsiz olarak içinde barýndýrmýþ olan Türk halkýnýn esas itibariyle bir arada yaþama diye gerçek ve hayatî bir problemi olmamýþtýr. Bütün olumsuz yönlendirmelere ve biçimsizleþtirme gayretlerine raðmen bugün de esas itibariyle yoktur. Uyarýlmýþ problemler hariç Türkiye'de hâ ...

Çaðýmýzda iletiþim araçlarýnýn göze hitap eden kýsmýnda büyük bir atýlým var. Görsel medya konusunda cilt cilt kitaplar yazýlýyor. Görme duygusu diðer beþ duyunun çok çok önüne geçmiþ, ölçme ve deðerlendirmede neredeyse tek kýstas olmuþ. Ve pazarlama teknikleri iþte bu yumuþak karna vurgu yapýyor.

Az önce sýraladýðýmýz kelimelerin mânala ...

1965 seçimleri arefesinde Hatay'da faziletli bir imam efendi þöyle bir rüya görür:

Cuma namazýný kýldýrmak üzere cüppesini giyer, sarýðýný sarar, besmele ile evinden çýkar. Bir de ne görsün, caminin giriþ kapýsý önünde askerî kýyafetleriyle birkaç paþa içeriye girmek üzere postallarýnýn baðýný çözmektedir. Yaklaþýnca heyecaný ve ürpertis ...

Gerçeðe yönelen insanda görülen ilk inkýlâp, ilk ilâhi tecelli, etrafýna saldýran iþtihalarýný red edip bütün baþkalarýnýn, baþka insanlarýn sefaletlerine uzanan ýztýrabý benimsemesidir. Bu, bizde merhametin hareketidir. Çocukluk çaðýnda baþlayarak döven, zulmeden, iþkence yapan, hemcinsine saldýran insan, merhamet güneþinin kendinde doðuþu ile ...

Ýsyanýmýzý aksi istikamete de yöneltebiliriz; burada isyanýmýz Allahsýz insana, Stirner'in anarþizmine, Rousseau'nun sakat, meflûç ferdiyetçiliðine, Schopenhauer'in neticesiz kötümserliðine karþý olacaktýr. Böylece, hem uysallýðýn, hem anarþist ferdiyetçiliðin; hem toplumun ve hem de Allahsýz ferdin üstüne yükseleceðiz. Allahsýz ferdiyetçilikten ...

Ovayý seyretmeye dayanamýyor Nur. Kalkýp otele gitmeli, yataða girmeli, yorganý baþýna çekip karanlýkta kaybolmalý. Nihayetinde Þeyh Nur'u çaðýrdý. "Senin nasibin bizde deðil kýzým" dedi. Nur kederle baþýný öne eðmiþti. Þeyh onu teskin etti: "Ama aþk ile yola çýkmýþsýn, merak etme ya sen onu bulursun ya da o seni".

Bunu bir müjde kabul e ...

Þerh ve haþiye geleneðinin önce muðlaklaþmasý, ardýndan menfi ve ironik kelime ve terkiplerle tavsif edilerek olumsuz, deðersiz ve itibarsýz bir alan haline ge(tiri)lmesi Müslüman Türkler için, Ýslâm ilim ve kültür mirasý için olduðundan daha ciddi ve tehditkâr bir anlam ifade etmektedir. Çünkü Türklerin güçlü bir unsur olarak Ýslâm tarihine kat ...